W Finlandii stanęły pierwsze “telefomaty”. To urządzenia, w których można oddać do recyklingu stary lub zepsuty telefon, a w zamian otrzymuje się pieniądze lub odnowionego iPhone’a. Za tym rozwiązaniem stoi izraelski startup Cellomat i fińska firma Swappie.
Telefomaty Swappie
Automaty z iPhone’ami ustawiono w trzech fińskich centrach handlowych: w Helsinkach, Turku i Tampere. Skorzystało z nich już kilka tysięcy osób.
Jak działa taki “telefomat”?
Telefomaty Swappie skupują zarówno iPhone’y, jak i telefony z systemem Android (te drugie przekazuje po prostu do recyklingu), w pełni sprawne jak i zepsute. Firma wykonuje przelew na wskazany numer konta w ciągu jednego dnia roboczego. Środki ze sprzedaży telefonu można też wykorzystać od razu – na zakup odnowionego iPhone’a spośród aktualnie dostępnych w danym telefomacie.
Po stronie użytkownika korzystanie z telefomatu jest banalnie proste: wystarczy udać się do centrum handlowego i oddać telefon do automatu. Maszyna natychmiast ocenia stan smartfona i na tej podstawie dokonuje jego wyceny. Przy pomocy uwierzytelniania IMEI sprawdza też, czy telefon nie został skradziony.
A co dzieje się dalej z używanymi telefonami? Są trzy opcje:
- Te poważnie uszkodzone trafiają do recyklingu.
- Jeśli są częściowo sprawne, ich części są wykorzystane do napraw innych telefonów.
- Nieuszkodzone trafiają do centrum technologicznego Swappie, gdzie są odnawiane i wystawiane na sprzedaż – na stronie Swappie czy w telefomatach.
W telefomacie klienci mogą nabyć odnowionego iPhone’a na takich samych zasadach, jak w sklepie internetowym. Przysługuje im możliwość zwrotu w ciągu 14 dni, a telefony są objęte 12-miesięczną gwarancją.
Telefomaty wyprodukował izraelski startup Cellomat, natomiast za całą logistykę odpowiada firma Swappie, która zajmuje się skupem używanych smartfonów i sprzedażą odnowionych (również iPhone’ów). Swappie działa w 15 krajach, w tym w Polsce.
Odnowione telefony i zero waste
Według Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, organu doradczego UE, w europejskich domach zalega ponad 700 milionów smartfonów. Z kolei z badania Kantar dla Swappie z ubiegłego roku wynika, że 87 proc. Polaków wymienia telefon na nowy w ciągu trzech lat od jego zakupu. Coraz więcej osób kieruje się jednak ideą zero waste – oddaje swoje stare smartfony do recyklingu i chętnie kupuje odnowione modele.
“Circularity Gap Report 2022” wskazuje, że zaledwie 8,6 proc. pozyskiwanych globalnie surowców krąży w obiegu zamkniętym, czyli urządzenia z nich powstałe poddawane są recyklingowi lub wydłużany jest ich cykl życia.
Kupowanie rzeczy z drugiej ręki przestało się kojarzyć wyłącznie z oszczędnością, a stało się przejawem troski o środowisko. W przypadku elektroniki zamknięty obieg może przynieść podwójne korzyści. Z jednej strony, decydując się na zakup używanego telefonu, konsumenci przyczyniają się do ograniczenia produkcji, która ma negatywny wpływ na środowisko. Z drugiej strony, oddając stary telefon do recyklingu, nie produkujemy elektrośmieci, które zawierają szkodliwe substancje, które mogą się przedostać do gleby lub wody, jeżeli stara elektronika nie zostanie poprawnie zutylizowana.